|
Kanser dünyada ve ülkemizde sebebi bilinen ölümler sıralamasında kalp-damar hastalıkları sonrası en sık rastlanan ikinci hastalıktır.Bazı kanser türlerinin sebebinin bilinmesi nedeniyle önleyici tedbirlerin alınabilmesi, ülkemiz açısından da önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu göstermektedir.Korunma tedbirleri önerilebilmekte, taramalar ve erken teşhis ile kansere bağlı ölüm yok edilebilmektedir.Erken tanı ve tedavinin yaşam kalitesini ciddi manada yükseltebilmesi nedenleriyle de kanserden korunmanın önemi tartışmasız bir gerçektir.
''Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü''nün başlattığı ''4 şubat Dünya Kanser Günü'' nedeniyle yapılan çalışmalar, insanların kanser hastalığına karşı bilinç ve duyarlılığının arttırılması çabası adına önemli bir vesiledir.Aynı uluslararası örgütün geçen yıl ki sloganı ''Kanserde doğru bilinen yanlışlar'' konusuydu ve bu konu ile ilgili de bir yazı kaleme almıştık.
Bu yıl yurdumuzda ve dünyada üzerinde durulan konu ''Kanserden korunma ,erken tanı ve tedavi''dir. Genel olarak,'Kanser hastalığı' erkeklerde daha sık rastlanan bir hastalık olup kötü yaşam koşulları(çevresel etkenler),kronik stres,beslenme yanlışlığı,obezite,
sedanter(hareketsiz)yaşam,duygusal çatışmalar,travmalar,ciddi kayıplar,çaresizlik ve yaşın; kanser sürecini hızlandıran sebepler olduğunu bilmek gerekiyor.Zihinde çözülemeyen problemlerin ruh sağlığını bozarak hormonlar aracılığıyla bağışıklık sistemini de bozduğu biliniyor.Sağlık bakanlığı verilerine göre gerekli tedbirler alınmazsa 2030 yılında Türkiye'de 22 milyon yeni kanser vakasının ortaya çıkacağı bildirilmektedir.
Kanserle mücadeleye bir bütün olarak bakılması gerekmektedir. Bu nedenle kanserle mücadelede ve tedavi sürecinde, beden kadar ruhun da onarılması ve desteklenmesi gerekmektedir.Kişinin ruh halinin kanserin ortaya çıkışını ve hastalığın seyrini önemli ölçüde etkilediği düşünülmektedir. Obezite,hareketsiz yaşam,tütün,alkol,aşırı derecede güneş ışığına maruz kalmak önemli kanser sebepleridir..Dolayısıyla sağlıklı yaşam davranışlarıyla kansere karşı korunmak mümkün olur;erken teşhis ve tedavi ile de yaşam süresi uzatılabilir ve yaşam kalitesi yükseltilebilir.
Kanser hastalığının çocukluk çağı hastalıkları içerisinde de önemli bir yeri olduğunu bilmek gerekiyor.Her yıl Türkiye'de 3 bin, dünyada ise 175 bin kadar çocuğun yakalandığı tahmin edilen çocukluk çağı kanserlerine karşı ailelerin duyarlı olmaları önem arz etmektedir.Prof. Dr. Tezer Kutluk, Çocukluk Çağı Kanser hastalığında,tedavi şansının yüzde 80'lere ulaşmakla birlikte ailelerin belirtiler konusunda bilinçlendirilmesinin büyük önem taşıdığını söylemektedir.Dünyada çocuklarda en sık lösemi, beyin tümörleri, lenfoma, nöroblastom (sinir hücrelerinden çıkan tümör) ve böbrek tümörüne rastlanmaktadır. Türkiye'de lenfoma beyin tümöründen daha sık görülmektedir...
Çocukluk çağı kanserlerinin tedavisinde son 50 yılda olağanüstü gelişmeler yaşandı. Geçmişte yüzde 10'lar civarında olan iyileşme oranları bugün yüzde 80'lere ulaştı. Ancak bu iyileşme oranı her ülkede aynı düzeyde gerçekleşmiyor. Gelişmiş ülkelerde yüzde 80 civarında olan iyileşme oranı, az gelişmiş ülkelerde yüzde 40, hatta yüzde 10'lara bile düşebiliyor. Aynı ülke içinde bile iyileşme oranlarında bölgeler arası farklılık görülebiliyor.'' Özellikle gelir düzeyi ,orta ve düşük ailelerde geç kalmışlık oranı daha yüksek olmaktadır. Çocuklarda beklenen yaşam süresinin uzun olması, çocukluk çağı kanserlerinde tedavi başarısının yüksekliği ;erken tanı ve tedaviyi daha önemli hale getirmektedir
Türkiye'deki tedavide başarı oranlar iyi.Türkiye'de çocukluk çağı kanserlerinde iyileşme oranının yüzde 65-70'ler civarında olduğu bunun iyi bir oran olduğu, ancak daha yukarılara çekilmesinin hedeflenmesi gerektiği düşünülmektedir.''Önümüzdeki her 5 yılık dönem için yüzde 5'lik artışlarla bu oran daha yukarılara çekilebilir. Doğru yerde ve zamanda doğru tedavi Kanser hastalığının tedavisinin baş şartıdır.
Herkesin bildiği üzere kanser tanısına ne kadar erken ulaşılır, tedaviye ne kadar erken başlanılırsa sonuçlar o kadar yüz güldürücü olmaktadır. Mamafih her türlü ihtimama, tıbbi teknolojide ulaşılan baş döndürücü gelişmelere rağmen , bugün için ‘kanser hastalığı’ tıbbın hala ciddi baş ağrısı olmaya devam etmektedir. ‘Kanser hastalığının‘erken tanı ve tedavisi açısından Sağlık bakanlığına bağlı ‘'kanser erken tanı merkezleri'' çalışmalarını ve Aile hekimleri de tarama çalışmalarının daha ciddi, yoğun ve bilinçli yapmak zorundadır.
Konu korunma, erken tanı ve tedavi olduğu için bu işte sorumluluk taşıyanların çabalarını, özel gün ve haftalara münhasır kılmadan süreklilik içerisinde yürütmesi gerekmektedir.Sağlık Bakanlığının da bu konuda yapması gereken önemli görevler vardır.Uzman sayısı ve 'tanı-tedavi merkezleri' kalite ve sayı açısından geliştirilmeli ve kolay ulaşılır olmalıdır.
|
Günün Haberleri