Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Harran Üniversitesi sahipliğinde Harran Örenyeri’nde, Harran Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölüm başkanı Prof. Dr. Mehmet ÖNAL ve kazı ekibiyle 14 Ağustos 2014 tarihinde kazı çalışmalarına başlanıldı. Yrd. Doç.Dr. Yusuf ALBAYRAK’ın kazı başkan yardımcısı, Arş.Gör. Süheyla İrem Mutlu’nun açma sorumlusu, Metin ÇETİNER’in Bakanlık Temsilcisi olarak görev aldığı anılan kazı çalışmaları iki öğretim üyesi, 3 arkeolog, bir sanat tarihçi, 1 restoratör, 22 işçi ve arkeoloji öğrencileriyle devam etmektedir. 2 ay sürmesi planlanan kazı çalışmalarının kaynağı Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır. Harran Üniversitesi, Harran Kaymakamlığı ve Harran Belediye Başkanlığı da bu çalışmalara destek sağlamaktadır.

Temizlik ve karelaj çalışmaları sonrasında kazı çalışmaları Harran Ulu Cami’nin doğu duvarı paralelinde başlanılmış olup, jeofizik çalışmasının tamamlanmasının ardından Höyük’de de sürdürülecektir. Ulu Cami’nin doğusunda yapılan kazı çalışmalarında geçen yıl kısmen kazılan A ve B yapılarının meydana çıkarılması amaçlanmaktadır. Bu çalışma neticesinde işlevleri belirlenecek olan bu yapıların Ulu Camii ile ilişkisi de saptanacaktır. Ulu Cami’nin güney duvarı boyunca yapılacak kazı çalışmalarında meydana çıkarılacak duvar ve mimari parçalar ile Cami’nin restorasyona katkı da sağlanacaktır.

HARRAN’IN ÖNEMİ

Harran’ın önemi anıtsal yapıları ve bilim adamlarıyla öne çıkmaktadır. Bunlar aşağıda başlıklar halinde sıralanmıştır:

a) Ay Tanrısı Sin Tapınağı.

Harran’da Sin tapınağının olması tarih çağları boyunca bu kentin kutsal olarak görülmesini sağlamıştır. Krallıklar arasında yapılan savaşlarda Harran’ın Ay Tanrısı Sin şahit tutulmuştur. Bölgeye gelen krallar, imparatorlar mutlaka bu tapınağı ziyaret etmiştir.

Yeni Babil karalı Nabonid’in annesinin rahibesi olduğu bu tapınak anılan kral tarafından onartılmıştır. Bu kralın diktiği kabartmalı ve yazılı stel Şanlıurfa Müzesi teşhirindedir.

b) Harran Okulları (Ulu Camii’nin yakınında olduğu tahmin ediliyor):

Hellenistik mirasın matamatik ve astronomi konuları dini inançları gereği Harranlı Paganlar tarafından bilinmekteydi.

M.S. 529 I. Justinianus’un pagan görüşleri savunduğu gerekçesiyle Atina Okulunu’nu kapatmış, bu okulun alimlerinden Simplicius Harran’a gelmiş ve Harran Okulu’nu kurmuştur.

Emevi Halifesi Ömer b. Abdülaziz tarafından İskenderiye okulu tıp bölümü Harran’a getirilmiştir (M.S. 717-720). Abbasi hükümdarı Harun Reşit zamanda Harran Okulu’nun etkinliği arttırmıştır. İbn Şeddat, Harran’da 4 medresenin varlığından bahsetmektedir.

c) Ulu Cami:

Cennet ve Cuma Cami adlarıyla anılan Harran Ulu Cami, Anadolu’nun ilk en büyük cami, Anadolu’nun en zengin taş süslemeli cami ile şadirvanlı, revaklı en büyük avlulu cami unvanına sahiptir. M.S.260’da Mogollar tarafından yakılıp yıkılmıştır.