Şanlıurfa Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Şehir Kitaplığı Dizisi kapsamında Fatih Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mahmut KAPLAN tarafından hazırlanan kaynak niteliğinde Hikmet Şairi Yusuf Nabi hakkında Kaynak kitap çıkardı.

 HİKMET ŞAİRİ YUSUF NABİ

Hikmet Şairi Yusuf Nabi ” adlı çalışmada Şair Yusuf Nabi’nin hayatının önemli evreleri ve eserlerinden önemli örnekler verilmek suretiyle Urfa ve edebiyat dünyası için önem arz eden ve şiirleri hakkında bilgiler verilmeye çalışılmıştır. 256 sayfa 17x24 cm ebadında akademik boyutta yayınlanan kitap edebiyat dünyasında önemli bir boşluğu dolduracak nitelikte kaynak kitap olarak hazırlanmıştır. Prof. Dr. Mahmut Kaplan’ın  yazdığı kitabın önsözünde “Klasik Türk edebiyatında hikemî şiir denilince akla ilk gelen isim Nâbî’dir. Hayatının önemli bölümü Urfa, İstanbul ve Halep üçgeninde geçen bu büyük şair, çağdaşlarının beğenisini kazandığı gibi oluşturduğu hikemî şiirle de etkisini Tanzimat şairlerine kadar sürdürmüştür. Bazı beyitleri dilden dile atasözü gibi dolaşan Nâbî, gazelleri ve özellikle de Hayriye adlı mesnevisiyle sesini çağlar ötesine ulaştırmış bir şairdir. Bu kitap değişik zamanlarda yazdığımız yazılardan meydana gelmiştir.  Okuyucunun şairi tanıması, bilmesi için baş tarafta Nâbî’nin hayatına ve eserlerine yer verdik. Bu kısmı daha önce yayımlanmış bulunan Hayriye-i Nâbî adlı çalışmamızdan, yeniden gözden geçirip eklemeler yaparak aktardık. Diğer yazılar farklı zamanlarda kaleme alınmıştır.

Şairin aşk ve güzellik anlayışı, şiirlerini anlama noktasında yardımcı olmak amacıyla kaleme alındı. Yine şairin renklerle ilgili düşünce ve algısı da ayrı bir başlık altında sunuldu. Nâbî, Manisalı Birrî ile mektuplaşmış, Manisa’ya giderek şairle görüşmüş, bu şehzadeler şehrinin güzelliklerine meftun olmuş, bir kaside ile bu güzellikleri dile getirmiştir. Bu kasidenin nesip bölümünün inceleme ve yorumu da şairin bu yönüne ışık tutmak amacıyla eklendi. Nâbî’nin şiirden anlayanlarca çok beğenilen Sulhiyye adlı kasidesinin inceleme ve tahlilini, şairin dönemine tanıklığını göstermek amacıyla verdik. Nâbî bir hikmet şairi olmakla birlikte, kuru bir didaktik şair değildir. Son derece neşeli bir mizaca sahip olan şairin, dudaklarda tebessüm, beyinlerde şimşekler çaktıran nükte ve mizahından örneklerin verilmesi şairin renkli kişiliğini tanıtmak bakımından elzem göründüğünden bu yazıyı da kitaba ekledik. Nâbî’nin hikemî yönü üzerinde hocam Prof. Dr. Mine Mengi’nin kapsamlı bir çalışması vardır. Biz de bu kitapta daha önce yayımladığımız dört yazıyı ekleyerek çalışmamızı genişletmeye çalıştık.

Kitapta yer verdiğimiz bir yazı da Hayriye aynasında Osmanlı Devleti makalesi oldu. Hayriye’nin ilgili bölümünün nesre çeviri ve kısa açıklamalardan oluşan Oruç faslı da şairin gençlere bu ibadeti sevdirmesi sebebiyle eklendi. Bu yazı, Hayriye’nin asıl mesajını vermesi bakımından gerekliydi. Bu yazılardan sonra şairin altı gazelinin şerhi yer aldı.

Kitabın son bölümü, Nâbî’den seçilmiş kaside, gazel, ruba’î, mesnevî ve kıt’alarından örneklerle hikmet-âmiz beyitlere ayrıldı. Metinleri seçerken büyük ölçüde kendi zevk ve anlayışımızın etkili olduğunu söylemek durumundayız. Daha çok şairin hikemî yönünü ortaya çıkaran örneklere ağırlık verdik. Seçmelere, vecize özelliği taşıyan beyitleri ayrı bir bölüm olarak ekledik.” diyerek kitabı yazma gerekçesini açıklamaktadır.